Wszystkich Świętych to dzień wspominania i oddania hołdu tym, którzy dostali się już do nieba. Według tradycji, chrześcijanie czczą wyniesionych na ołtarze, jak i anonimowych świętych. Tego dnia udajemy się na groby, gdzie składamy wiązanki lub zapalamy znicze i modlimy się o to, aby i nasi zmarli dostąpili zaszczytu świętości, licząc, że i nasi potomni zrobią to kiedyś także dla nas.
Dzień Wszystkich Świętych w kościele katolickim obchodzony jest od IX wieku. Na 1 listopada wyznaczył go w 837 roku papież Grzegorz IV.
We Wszystkich Świętych, wierni kościoła katolickiego są zobowiązani do uczestnictwa we Mszy świętej. Od 1 do 8 listopada wierni mają możliwość otrzymania odpustu zupełnego, czyli darowania kary za skutki wywołane przez grzechy odpuszczone w Sakramencie Pokuty. Odpust można ofiarować w swojej intencji lub za dusze znajdujące się w czyśćcu. Aby móc go otrzymać, trzeba m.in. odwiedzić cmentarz i modlić się za zmarłych.
Żyjemy na ziemi, ale w Niebie mamy potężnych orędowników. Wszyscy świeci, którzy już przebywają z Bogiem twarzą w twarz, są nieustannie gotowi, aby zanieść do Boga nasze modlitwy. Immanentną częścią Mszy św., zarówno w kościele, jak i na cmentarzu, jest odśpiewanie litanii do Wszystkich Świętych. Litania do Wszystkich Świętych, oprócz tego, że słynie z pięknych aranżacji muzycznych, to pozwala wytworzyć, podtrzymać i doświadczyć więź miłości, jaka łączy nas i świętych, pomimo że oddziela nas granica śmierci.
Historia litanii do Wszystkich Świętych
Termin litania wywodzi się z języka greckiego: „litenaia, lite” i oznacza prośbę. Litanię początkowo nazwano litanią świętych. Jednak dla podkreślenia uniwersalizmu została określona mianem litanii do Wszystkich Świętych. Tradycja modlitwy litanijnej wywodzi się z modlitw w żydowskich synagogach. Znana była już w czasach świętego Jana Chryzostoma (zm. 407) w Antiochii. Wtedy była częścią liturgii. Diakon podawał szereg (litanię) modlitw, a po każdej z nich wierni odpowiadali kyrie eleison. W kościołach na Wschodzie modlitwa litanijna była częścią liturgii. Ale kiedy przeniknęła na Zachód, do Rzymu i Galii, w pobożności ludowej przybrała formę odrębnego nabożeństwa, podczas którego zanoszono do Boga modlitwy błagalne. Oficjalnie przyjęto je w Rzymie w V w., za pontyfikatu papieża Grzegorza I.
Ważną rolę przy wprowadzeniu do litanii imion świętych przypisuje się mnichom celtyckim. Pierwsze zestawy (litanie) świętych wzywanych podczas nabożeństw znajdują się w starych księgach pochodzących z Irlandii, na przykład w mszale ze Stowe (VIII w.). Początkowo liczba imion była różna. Niektóre rękopisy podają kilka, najczęściej związanych z danym terenem lub relikwiami, które w danym terenie czczono. Innym razem było to nawet kilkaset imion, tak jak w litanii Ludwika Niemca, w której były 532 imiona świętych.
Trudno jest w określonym dla Mszy św. czasie wymienić wszystkich świętych, stąd owa forma modlitewna po Soborze Trydenckim została zredukowana i litania do Wszystkich Świętych przybrała dwie formy: krótszą i dłuższą. Pierwsza była odmawiana przy konającym, natomiast ta druga podczas Wigilii Paschalnej.
Obecnie odmawiamy litanię zreformowaną po Soborze Watykańskim II, na którym najpierw wybrano imiona tych świętych, których biografia jest znana ze źródeł historycznych, a nie tylko z legend, potem uwzględniono także świętych ze Wschodu, ze Starego i Nowego Testamentu oraz tych z ostatniego czasu. Następnie imiona podzielono na kategorie: Patriarchowie, Prorocy, Apostołowie, uczniowie, Męczennicy, Biskupi, doktorzy Kościoła, Kapłani i Zakonnicy, Świeccy. Najmłodszym świętym w poprzedniej litanii był święty Franciszek z Asyżu, ale dodatkowo zaistniała możliwość, aby konferencje biskupów, a także biskupi mogli adaptować teksty litanii w zależności od uwarunkowań lokalnych. Dlatego na przykład dodano Jana Pawła II.
Obecnie litania ta ma wersję dłuższą (procesyjną, pokutną) i krótszą (obrzędową).
Wzór dostępny na tej stronie w Modlitewniku – Litania do Wszystkich Świętych.
Święty Jan Paweł II wymieniany podczas śpiewania litanii do Wszystkich Świętych, "spacerujący" po rawickich Plantach św. Jana Pawła II 13 października 2019 r. w 19. Dniu Papieskim.
XIX Dzień Papieski. Data: niedziela, 13 października 2019 roku. Hasło: Wstańcie, chodźmy!